نقش داده های فضایی در رونق اقتصاد دیجیتال درآمد حاصل از داده های فضایی تا سال ۲۰۲۸

نقش داده های فضایی در رونق اقتصاد دیجیتال درآمد حاصل از داده های فضایی تا سال ۲۰۲۸ به گزارش لینک بخر دات کام، داده های مبتنی بر فضا در سالهای اخیر نقش درحال افزایشی در شکل گیری و تقویت اقتصاد دیجیتال بازی کرده اند.


به گزارش لینک بخر دات کام به نقل از مهر؛ رشد فناوری پرتاب گرهای قابل استفاده مجدد و توسعه شبکه های ماهواره ای، هزینه های پرتاب و نگهداری ماهواره ها را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش داده است. ادغام هوش مصنوعی با داده های فضایی از طرف دیگر، ادغام هوش مصنوعی با معماری های رایانش ابری و لبه نه تنها امکان تحلیل بلادرنگ داده های فضایی را فراهم ساخته، بلکه بستری گسترده برای خلق ارزش افزوده در حوزه های گوناگون، از کشاورزی و محیط زیست گرفته تا خدمات مالی و ارتباطات، بوجود آورده است. هم زمان با این تحولات، «اقتصاد فضا» هم توجه درحال افزایشی را از جانب دولت ها و بخش خصوصی به خود جلب کرده است. بر مبنای برآوردهای صورت گرفته، پیشبینی می شود طی دهه آینده، حجم مبادلات مالی، تحقیقاتی و صنعتی در رابطه با داده های مبتنی بر فضا رشد قابل ملاحظه ای داشته باشد. در این یادداشت تحلیلی، نگاهی خواهیم داشت به مهم ترین روندهای فناوری و کاربردی در حوزه داده های فضامحور و بررسی خواهیم کرد که چگونه این داده ها، هم گام با زیرساخت های نوین اقتصاد دیجیتال، می توانند خدمات نوآورانه را پیش ببرند و رقابت پذیری کسب و کارها را تقویت نمایند. همچنین، چشم اندازی از فرصت ها و چالش های پیش رو عرضه می دهیم تا روشن شود همگرایی داده های فضایی و فناوری های پیشرفته چه نقشی در توسعه و رشد بلند مدت اقتصاد دیجیتال ایفا خواهد نمود. حجم داده های فضایی به ۲۳۰ پتابایت داده می رسد طبق گزارش «ABI Research»، یک مؤسسه تحقیقاتی و تحلیلی فعال در زمینه فناوری های نوظهور، در رابطه با «منظومه های ماهواره ای و برنامه های پرتاب ۲۰۲۴» (Satellite Constellations and Launch ۲۰۲۴)، حالا بیشتر از ۱۰ هزار ماهواره فعال در مدار زمین قرار دارند که بیشتر از ۹۰۰ عدد از آنها به رصد زمین (شامل اپتیک، رادار و هواشناسی) اختصاص یافته اند. پیشبینی می شود تا سال ۲۰۳۲، این تعداد به بیشتر از ۲۳۰۰ ماهواره افزایش پیدا کند. همینطور برآوردهای صنعتی حاکی از آنست که هر ماهواره رصد زمین (EO) به طور متوسط روزانه تا ۱۰۰ ترابایت داده تولید می کند؛ رقمی که در سال ۲۰۳۲ می تواند به مجموع ۲۳۰ پتابایت داده در روز برسد. این حجم انبوه از داده، با توسعه مدلهای هوش مصنوعی و پلت فرم های پردازش پیشرفته، بستری مناسب برای تحلیل های گسترده در حوزه های متعدد فراهم می سازد. طبق گزارش های انتشار یافته، به موازات رشد حجم داده های فضایی، توان پردازشی در حوزه هوش مصنوعی هم به سرعت بالا رفته است. اپراتورهای رصد زمین و شرکتهای تحلیل داده، مدلهای قدرتمند هوش مصنوعی را توسعه داده اند تا بتوانند از داده های ماهواره ای با دقت و سرعت بیشتری بهره گیرند. این روند می تواند به شکل دهی خوشه های تخصصی هوش مصنوعی منجر شود که برخی بر داده های اینترنتی (مانند شرکتهای فعال در حوزه مدلهای زبانی بزرگ) متمرکز هستند و برخی دیگر بر داده های بدون برچسب فضایی (نظیر مدلهای بنیادین یا «FM»). چنین مدل هایی می توانند دقت تحلیل تصاویر ماهواره ای را به مراتب بالا برند و بینش های راهبردی ارزشمندی در اختیار تصمیم گیران قرار دهند. برآوردهای صورت گرفته حاکی از آنست که داده های فضامحور مدت هاست در حوزه های محیط زیست، کشاورزی، نظامی و اقتصادی کاربرد داشته اند اما افق پیشِ رو فراتر از پیشبینی بلایای طبیعی یا پایش تحرکات نظامی است. برای مثال، سامانه های خودران می توانند با اتکا بر داده های ماهواره ای، تصویری فراتر از محدوده سنسورهای محلی به دست آورند. همینطور کارشناسان اعتقاد دارند که تلفیق نقشه های سه بعدی فضای شهری و جاده ای با داده های آنی ماهواره ای و هوش مصنوعی، تحولی مهم در خودرو های خودران، پهپادها و تاکسی های هوایی به وجود خواهد آورد. علاوه بر موارد ذکر شده، اپراتورهای خدمات ارتباطی (CSP) و شرکتهای مخابراتی هم می توانند به کمک این داده ها، قطعی های شبکه یا حملات سایبری را پیشبینی کرده و شبکه های دارای قابلیت خودترمیمی را پیاده سازی کنند. کاربرد عملی داده های فضایی در افزایش امنیت و پایداری شبکه ها بدون شک با گسترش حملات سایبری و پیچیدگی روز افزون زیرساخت های دیجیتال، احتیاج به ابزارهای پیشرفته برای نظارت، پیشگیری و واکنش سریع به تهدیدات سایبری بیشتر از هر زمان دیگری احساس می شود. داده های فضایی می توانند بعنوان یک ابزار کلیدی در شناسایی الگوهای نامعمول، پیشبینی تهدیدات و تقویت امنیت سایبری مورد استفاده قرار گیرند. این داده ها امکان رصد فعالیتهای غیرعادی، نظارت بر نقاط حساس و تشخیص رخدادهای غیرمعمول را در مقیاس جهانی فراهم می سازند. اپراتورهای مخابراتی و شرکتهای عرضه دهنده خدمات اینترنتی می توانند با بهره بردن از داده های ماهواره ای، اقداماتی پیش دستانه برای مواجهه با حملات سایبری اتخاذ کنند. تحلیل داده های فضایی به فعالان این عرصه کمک می نماید تا تغییرات ناگهانی در ترافیک شبکه، حملات توزیع شده منع سرویس (DDoS) و الگوهای رفتاری مشکوک را شناسایی کرده و واکنش سریع تری به آنها نشان دهند. بعلاوه، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین می توانند این داده ها را تحلیل کرده و سامانه های دفاعی خودکار را برای مواجهه با تهدیدات احتمالی تقویت نمایند. از طرف دیگر، در مواقع بحران یا اختلالات گسترده، ماهواره ها می توانند بعنوان یک لایه پشتیبان برای زیرساخت های زمینی عمل کنند. در صورت وقوع حملات سایبری گسترده، بلایای طبیعی یا خرابی های فنی، ارتباطات ماهواره ای می توانند به شکل مستقل به مدیریت قسمتهایی از شبکه و انتقال داده ها بپردازند. این توانایی، اهمیت استفاده از شبکه های ماهواره ای برای تقویت تاب آوری سیستم های دیجیتال را برجسته می سازد و به شرکتهای فناوری، دولت ها و نهادهای امنیتی امکان می دهد در مقابل تهدیدات نوظهور، واکنشی سریع و کارآمد داشته باشند. توسعه فناوری لبه؛ راهکاری برای مواجهه با چالش های پیش رو با وجود همه مزایای ذکر شده برای کاربردهای منظومه های ماهواره ای و داده های مبتنی بر فضا، توسعه این فناوری همچنان با چالش های گوناگونی رو به رو است. یکی از اصلی ترین محدودیت ها در استفاده از داده های فضایی، محدودیت زمانی هنگام برقراری ارتباط بین ماهواره و ایستگاههای زمینی است. برای کاهش این فاصله، برخی شرکت ها به پیاده سازی محاسبات لبه بر بستر ماهواره ها روی آورده اند تا بخش قابل توجهی از داده ها را قبل از ارسال به زمین در مبدأ پردازش کنند. این شیوه، علاوه بر کاهش احتیاج به پهنای باند برای ارسال داده های خام، امکان عرضه اطلاعات نزدیک به زمان واقعی (Near Real-Time) را بیشتر می کند. از طرف دیگر، گسترش چنین نگاهی می تواند زمینه ساز ایجاد شبکه های ماهواره ای باشد که داده ها را به صورت مستمر دریافت، پردازش و توزیع می کنند. هم زمان با پیشرفت مدلهای هوش مصنوعی، همگرایی فضای فیزیکی و فضای دیجیتال عمق بیشتری می یابد. استانداردهای مخابراتی مانند «۳GPP NTN» (شبکه های غیرزمینی) به دنبال ادغام زیرساخت های زمینی و فضایی هستند و مدلهای هوش مصنوعی هم به سمت ترکیب داده های چندمنظوره حرکت می کنند. در چنین ساختاری، تحلیل یک رویداد می تواند به صورت هم زمان بر داده های شبکه های زمینی، ماهواره ای، سنسورهای محلی و حتی داده های اجتماعی تکیه کرده و تصویری جامع از حقیقت عرضه نماید. سخن پایانی روند روبه رشد پرتاب و بهره برداری از ماهواره های رصد زمین در کنار توسعه هوش مصنوعی و روش های پردازش پیشرفته، مبین آن است که داده های فضایی به یکی از مؤلفه های کلیدی رشد و نوآوری در اقتصاد دیجیتال بدل شده اند. از پیشرفت زیرساخت های ارتباطی و امنیت شبکه گرفته تا پشتیبانی از سامانه های خودران و عرضه تحلیل های دقیق در حوزه های گوناگون، داده های مبتنی بر فضا فرصتی فراتر از کاربردهای سنتی ماهواره ها، همچون هواشناسی و حوزه دفاعی برای کسب و کارها و دولت ها فراهم می کنند. درآمد حاصل از داده های فضایی تا سال ۲۰۲۸ برآوردهای صورت گرفته از جانب کارشناسان حاکی از آنست که درآمد حاصل از فروش و تحلیل داده های رصد زمین تا سال ۲۰۲۸ به بیشتر از ۶ میلیارد دلار خواهد رسید؛ رقمی که رشد سالانه ترکیبی (CAGR) حدود ۱۵ درصد را بین سالهای ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۸ نشان داده است. در چنین شرایطی، سرمایه گذاری در محاسبات لبه فضایی و ارتقاء استانداردهای مخابراتی فضایی می تواند به رفع محدودیت های زمانی و پهنای باند کمک کرده و موقعیت رقابتی را برای فعالان این عرصه تقویت نماید. در نهایت، انگار ترکیب داده های فضایی با مدلهای پیشرفته هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، بستر خلق راهکارهایی نوآورانه برای مواجهه با چالش های جهانی و گسترش مداوم زیرساخت دیجیتال را فراهم می آورد. تمرکز هم زمان بر زیرساخت های فضایی و سامانه های تحلیل پیشرفته، کلید ماندگاری و رونق در عصر تازه اقتصاد داده محور خواهد بود.

1403/11/26
13:58:37
5.0 / 5
269
تگهای خبر: اینترنت , خدمات , دیجیتال , سرمایه گذاری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۲ بعلاوه ۳